“เสริมพลัง สานสัมพันธ์ และร่วมกันกำหนดทิศทาง BOD ปี 2558-2561”

กิจกรรมวันที่สอง

กระชับความสัมพันธ์ สร้างสรรค์แผนการทำงาน ชี้ทิศทางการก้าวไปข้างหน้า

ในเช้าวันที่ 17 วิทยากรกระบวนการได้เริ่มต้นกิจกรรมด้วยการให้ผู้เข้าร่วมประชุมที่เพิ่ง เข้ามาร่วมกิจกรรมได้แนะนำตัวเองให้เพื่อนๆ ได้รู้จัก จากนั้นจึงนำเข้าสู่การทำกิจกรรมละลายพฤติกรรมและสร้างความตื่นตัวให้กับผู้ เข้าร่วมประชุมด้วยการเล่นเกมส์นับเลขปรบมือ

ต่อมา วิทยากรกระบวนการได้เชื่อมโยงเข้าสู่กิจกรรมเลือกหินที่ชอบและใช่ โดยการนำหินแม่น้ำที่มีสีและรูปร่างแตกต่างกันไปให้ผู้เข้าร่วมประชุมแต่ละ คนเลือกหินที่คิดว่าชอบ ใช่ และคล้ายกับบุคลิกของตนเองมากที่สุด ก่อนที่จะให้แต่ละคนพิจารณาว่าหินมีส่วนคล้ายกับตนเองอย่างไร และผลัดกันเล่าเรื่องราวนั้นออกมา เพื่อให้ผู้เข้าร่วมประชุมได้เรียนรู้บุคลิกของแต่ละคนผ่านการเปรียบเทียบตน เองกับหินที่หยิบมา

ต่อมา วิทยากรกระบวนการได้มีการแบ่งกลุ่มผู้เข้าร่วมประชุมออกเป็น 2 กลุ่ม โดยให้แต่ละกลุ่มนำหินของตัวเองมาต่อรวมกันในแนวตั้งให้ได้สูงที่สุด ก่อนที่จะให้แต่ละคนสะท้อนความคิดของการทำให้หินต่อกันได้สูงท่าสุดตามที่ ตั้งใจ

“ต้องดูก่อนว่าหินแต่ละก้อนก่อนว่ามีลักษณะอย่างไร จากนั้นจึงออกแบบการจัดเรียงร่วมกันว่าจะต่ออย่างไรให้สูงที่สุด”

“เรามองว่าหินทุกก้อนมีคุณค่า ไม่ว่าจะเป็นก้อนเล็กก้อนใหญ่หรือก้อนแบน จากนั้นเราก็มาคิดร่วมกันว่าเราจะออกแบบอย่างไรให้สามารถใช้ประโยชน์หินได้ ทุกก้อน ซึ่งแต่ละก้อนก็จะค้ำซึ่งกันและกัน จะขาดก้อนใดก้อนหนึ่งไม่ได้”

“เราต้องใช้ทักษะของแต่ละคนในการต่อหินร่วมกัน”
“เราต้องดูก่อนว่าเรามีหินแบบไหนบ้าง ซึ่งเราก็จะเห็นว่าในจำนวนหินที่มีอยู่นั้นมันมีหินก้อนเล็กก้อนน้อยอยู่ ด้วย ซึ่งถ้าเราเอาหินก้อนเล็กมาต่อกันมันคงหล่น เราเลยใช้ประโยชน์ของหินก้อนเล็กก้อนน้อยโดยการนำมาเป็นฐาน เปรียบเสมือนกับคนตัวเล็กคนตัวน้อยที่มีคุณค่า มีประโยชน์ เป็นฐานที่สำคัญ ถ้าเราขาดเขาไปเราก็จะไม่สามารถต่อหินก้อนใหญ่ให้สูงได้”

“เราต้องวิเคราะห์ให้ดี ถ้าเราไม่พอเพียง ไม่ประมาณตน มันจะล้มและพังทั้งหมด”

“มองเรื่องการช่วยเหลือกัน จริงๆ การต่อหินมันล้มไปหลายครั้ง แต่เราก็เริ่มต้นใหม่ได้ทุกครั้ง”

ต่อมาวิทยากรได้สร้างความท้าทายให้กับผู้เข้าร่วมประชุมด้วยการตั้งโจทย์ ให้แต่ละกลุ่มร่วมกันต่อหินใหม่ให้สูงกว่าเดิม โดยการเปลี่ยนมุมมองหรือดึงประสบการณ์ความผิดพลาดล้มเหลวที่เกิดจากการต่อ หินในครั้งแรกมาใช้เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดในการต่อหินครั้งใหม่ ก่อนที่จะให้ผู้เข้าร่วมการประชุมบอกเล่าบทเรียนส่วนตัวที่ได้เรียนรู้จาก การต่อหินในครั้งนี้

“ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น”
“สิ่งที่เป็นไปไม่ได้ สามารถเป็นไปได้”
“สิ่งที่เราเคยคิดว่าไม่มีประโยชน์ก็อาจมีประโยชน์”
“ต้องมีสมาธิและสติ”

“ต้องร่วมด้วยช่วยกัน ลองผิดลองถูกไปเรื่อยๆ”

“นำทุกอย่างมาใช้ประโยชน์ให้ได้”

“กล้าที่จะเปลี่ยนแปลง”
“หินทุกก้อนสามารถสลับที่กันได้”

“สิ่งๆ เดิม หากเราเปลี่ยนมุมคิด ผลลัพธ์ก็เปลี่ยน”

“ความหลากหลายคือความสวยงาม”

“อยู่ได้ด้วยความแตกต่าง”

“ปัญหาทุกอย่างมีทางแก้ไข”
“ต้องสังเกตเหลี่ยมมุมของแต่ละก้อนว่ามันจะสัมพันธ์กันอย่างไรได้บ้าง”

“ทุกสิ่งทุกอย่างมีความสำคัญ เราต้องอาศัยซึ่งกันและกัน ไม่ทิ้งกัน หินทุกก้อนมีหน้าที่”

เมื่อทำกิจกรรมเรียงหินจบแล้ว วิทยากรกระบวนการได้ชี้ชวนให้ผู้เข้าร่วมประชุมคิดแผนปฏิบัติงาน BOD ร่วมกัน ว่า BOD จะมีบทบาทหน้าที่อย่างไร โดยได้แบ่งกลุ่มออกเป็น 2 กลุ่ม เพื่อให้แต่ละกลุ่มไปคิดร่วมกันและนำผลมาเสนอในวงประชุม จนได้บทสรุปภาพรวมแผนการปฏัติงาน BOD ดังต่อไปนี้

แผนการปฏิบัติงาน BOD

แยกวิเคราะห์ตามกิจกรรม

ในช่วงท้ายของกิจกรรมนี้ ผู้เข้าร่วมการประชุมที่เป็นเพื่อน BOD ได้เติมเต็มข้อเสนอแนะเพื่อช่วยให้ BOD สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยมีรายละเอียดดังนี้

• BOD รู้เทคนิคการทำดัชนีภาระโรค แต่อาจจะขาดข้อมูลซึ่งต้องไปขอกับหน่วยงานอื่น เช่น ข้อมูลด้านสุขภาพจิต ทาง BOD ต้องไปเชื่อมงานหรือปรึกษางานกับกรมสุขภาพจิต เพื่อให้ได้งานที่ดียิ่งขึ้น
• คนทำงานรุ่นพี่จะมีความรู้และเข้าใจทั้งเรื่องเทคนิคและเนื้อหา แต่อาจจะไม่มีเวลามาลงรายละเอียดเรื่องเทคนิค ดังนั้นเราอาจต้องเชิญคนทำงานรุ่นพี่มาเป็นโค้ชให้คนทำงานรุ่นน้อง เพื่อให้รุ่นน้องเกิดการเรียนรู้เรื่องเทคนิคจากรุ่นพี่
• ควรมีการจัดการประชุมแบบไม่เป็นทางการเป็นระยะๆ เพื่อเติมเต็มความสัมพันธ์ในทีมให้แนบแน่น
• ทีมหลักของ BOD เป็นคนรุ่นใหม่ อาจจะยังไม่รู้เรื่องข้อมูล ดังนั้นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะมาช่วยเติมเต็มเพื่อเสริมประสิทธิภาพการ ทำงาน ซึ่งเครือข่ายผู้เชี่ยวชาญในประเทศไทยมี 2 ส่วนคือ 1) ผู้เชี่ยวชาญที่อยู่ในกระทรวงสาธารณสุข 2) ผู้เชี่ยวชาญที่อยู่ในสถานศึกษาระดับอุดมศึกษา ซึ่งความสัมพันธ์ระหว่างทีม BOD กับผู้เชี่ยวชาญในกระทรวงสาธารณสุขจะมีความสัมพันธ์ที่แนบแน่นกันดี แต่ความสัมพันธ์กับผู้เชี่ยวชาญในมหาวิทยาลัยยังคงมีช่องว่างที่จะต้องสาน สัมพันธ์เพิ่ม ซึ่งอาจจะต้องมีเวทีติดตามแลกเปลี่ยนข้อมูลซึ่งกันและกันเพื่อลดช่องว่างตรง นี้ เพราะถ้าหากสามารถลดช่องว่างนี้ได้ เครือข่ายผู้เชี่ยวชาญที่จะเข้ามาร่วมทำงานกับ BOD ก็จะมีการขยายวงกว้างมากยิ่งขึ้น
• การที่จะเชื่อมโยงนักศึกษาปริญญาโทและปริญญาเอกเข้ามาทำงานร่วมกับ BOD อาจจะยังเป็นเรื่องที่ยาก ที่ผ่านมามีแต่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ที่มีความสนใจ แต่มหาวิทยาลัยอื่นๆ อาจจะยังไม่ค่อยมีความสนใจ เพราะเขาไม่มีเวลา หรือไม่รู้ว่าจะเข้ามาเชื่อมโยงกับ BOD อย่างไร จึงเป็นความท้าทายที่ BOD จะต้องลองวิเคราะห์หาวิธีการเชื่อมโยงกันอีกที
• ต้องเชื่อมโยงงานภายในองค์กร ไม่ให้เป็นการทำงานที่แยกส่วน ต้องทำให้ทีม BOD เกิดการเรียนรู้งานซึ่งกันและกันเพื่อเสริมงานกันให้ดียิ่งขึ้น
• เนื่องจาก BOD เป็นหน่วยงานที่ใช้ฐานข้อมูลจากหน่วยงานอื่น ซึ่งแต่ละหน่วยงานอาจจะมีการทำข้อมูลที่มีประสิทธิภาพต่างกัน จึงเป็นความท้าทายของ BOD ที่จะต้องทำให้หน่วยงานนั้นๆ เกิดความท้าทายตัวเองที่จะสร้างฐานข้อมูลที่มีคุณภาพมากยิ่งขึ้น ดังนั้นบทบาทของ BOD จึงไม่ใช่แค่การประสานข้อมูล แต่ต้องมีการโค้ชให้เครือข่ายเกิดการพัฒนาข้อมูลที่มีคุณภาพด้วย

หลังจากจบการเติมเต็มข้อเสนอแนะการทำงาน วิทยากรกระบวนการได้แจกโจทย์ให้ผู้เข้าร่วมการประชุมหาสิ่งของอะไรก็ได้มา 1 ชิ้นที่สามารถอธิบายคุณค่าของสิ่งของชิ้นนั้นได้ ซึ่งในเวลาต่อมาผู้เข้าร่วมประชุมก็ได้นำสิ่งของต่างๆ มาบอกเล่าถึงคุณค่าของสิ่งของชิ้นนั้น ด้วยบรรยากาศที่สนุกสนาน

จากนั้นวิทยากรกระบวนการได้เพิ่มโจทย์ใหม่ให้กับผู้เข้าร่วมประชุม ด้วยการให้จับคู่กันแล้วอธิบายคุณค่าและความสัมพันธ์ของสิ่งของ 2 ชิ้น ต่อด้วยการจับกลุ่ม 4 คน และการจับกลุ่มเป็น 2 ทีม พร้อมทั้งอธิบายความสัมพันธ์ของสิ่งของ ในนิยามใหม่ๆ เพื่อจุดประกายความคิดและสร้างสรรค์แรงบันดาลใจให้แก่กันและกัน โดยกิจกรรมนี้ได้ทำให้ผู้เข้าร่วมประชุมเรียนรู้ถึงความงดงามทางความคิดที่ มีความแตกต่างหลากหลาย แต่ก็สามารถมารวมกันแล้วทำให้เกิดคุณค่าใหม่ๆ ได้